Oncologische Zorg
Handzorgverlener
Door de behandeling van kanker kun je klachten aan uw handen krijgen. Bijvoorbeeld neuropathie, hand/voetsyndroom, dunne en/of droge huid, hyperkeratose, eeltvorming en kloven. Uw nagels kunnen loslaten. Ook kunnen er ontstekingen rond de nagel voorkomen of nagels kunnen erg verdikken. Bestaande klachten kunnen erger worden. Bijvoorbeeld schimmelaandoeningen.
Een oncologisch handzorgverlener (OHV) herkent de bijwerkingen die je door de behandeling kunt ervaren. De OHV weet wat de ziekte kanker betekent en welke gevolgen een handbehandeling heeft voor de overige behandelingen. De OHV is opgeleid om jouw handen te screenen en te verzorgen (als de situatie dat toelaat). Het doel is de handen in een zo goed mogelijke conditie te brengen en te houden. Deze handzorg wordt alleen gegeven na overleg met het oncologisch behandelteam.
Kosten en verwijzing
Vergoeding van deze zorg hangt af van de zorgverzekeraar en zorgverzekering. Vraag hiernaar bij jouw zorgverzekeraar. Als je onder behandeling bent van het oncologisch behandelteam hebt je (liefst schriftelijk) toestemming nodig voor de handbehandeling. Als u klaar bent met jouw chemo-behandeling dan hebt je voor deze behandeling geen verwijzing nodig van een (huis)arts.
Oncologisch Voetzorgverlener
Een oncologisch voetzorgverlener (OVV) verleent voetzorg aan kankerpatiënten. Een OVV is opgeleid om voeten van oncologische patiënten te screenen, bijwerkingen van behandelingen te herkennen, de voeten te verzorgen – mits de situatie dat toelaat – en bevindingen terug te koppelen aan het oncologisch behandelteam. Een OVV kan ook preventieve maatregelen nemen zodat eventuele klachten voorkomen kunnen worden.
Ben je kankerpatiënt, dan is het van belang dat je de OVV laat weten of je onder behandeling bent. Meld wanneer de laatste chemokuur of bestraling heeft plaatsgevonden en wie jouw oncologisch behandelaar en huisarts zijn. Een kankerpatiënt mag namelijk niet zonder meer een voetzorgtraject ondergaan. Een OVV kan overleg plegen met jouw medisch specialist.
Doel
Het doel van oncologische voetzorg is de voeten van kankerpatiënten in een optimaal mogelijke conditie te brengen en te houden. Zo wordt de veiligheid en de gezondheid van de kankerpatiënt ondersteund. Deze vorm van voetzorg wordt altijd verleend in afstemming met het behandelteam.
Behandeling van kanker
Iemand die een behandeling voor de ziekte kanker ondergaat, kan te maken krijgen met bijwerkingen een behandeling met chemotherapie of doelgerichte therapie kan bijvoorbeeld bijwerkingen geven aan de nagels en huid van de voeten. Ook kan de lichamelijke weerstand in een bepaalde periode van de behandeling laag zijn. Voor de voetzorgverlener is het van belang te weten wanneer zo’n periode zich voordoet, omdat bepaalde handelingen dan niet verricht mogen worden.
Intakegesprek
De eerste afspraak bij een OVV is een intakegesprek. De patiënt vult een korte vragenlijst in, onder meer over de klachten, het ziekteverleden, eventuele medicatie en orthopedische hulpmiddelen. Als iemand actief wordt behandeld voor kanker, is het belangrijk dat de verpleegkundige of behandelend arts aangeeft dat er geen contra-indicatie is voor de voetzorg.
Signaalfunctie
De huid en de nagels hebben een belangrijke signaalfunctie. Veranderingen kunnen een indicatie zijn voor verwijzing naar het oncologisch behandelteam. Een OVV kan hierin een belangrijke rol vervullen.
Screening
Voordat een kankerpatiënt behandeld wordt, kan een OVV de voeten preventief screenen. Bij dit onderzoek worden de voeten gecontroleerd op aanwezigheid van huid- en voetproblemen, zoals mogelijke wondjes, schimmelinfecties of nagelaandoeningen. Eventuele waarnemingen kunnen belangrijk zijn voor de behandeling.
Hand-voetsyndroom
Een mogelijke bijwerking van chemotherapie is het hand-voetsyndroom. Mogelijke klachten zijn: blaren, infecties, jeuk, pijn of gevoeligheid, roodheid, een schilferende of vervellende huid of zwelling aan beide voeten tegelijkertijd. Als een OVV deze klachten signaleert, zal deze de behandelend specialist hiervan op de hoogte te brengen.
Ben je kankerpatiënt, dan kan jouw behandelend arts of verpleegkundige je verwijzen naar een OVV voor een voetbehandeling. Zonder jouw toestemming mag een OVV geen medische informatie uitwisselen. Daarom worden bevindingen voor de arts of verpleegkundige aan jouw meegegeven. Een OVV zet voetzorgtrajecten bij kankerpatiënten alleen in met toestemming van de behandelend arts of verpleegkundige.
OVV-behandeling
Een OVV-behandeling kan bestaan uit: het verwijderen van pathologisch eelt, het dunner frezen van verdikte nagels, het reguleren van ingegroeide nagels en het repareren van gespleten nagels. Een ontspannende voet- en onderbeenmassage is ook mogelijk. Er wordt een speciale massagetechniek toegepast zonder enige vorm van druk. Een OVV weet wanneer deze massage wel en niet toegepast mag worden. Bij sommige vormen van kanker of bijwerkingen als gevolg van de behandeling, is elke vorm van massage contra-geïndiceerd.
Communicatie
Iemand bij wie kanker is geconstateerd, heeft vaak slecht nieuws te verwerken gekregen. Een OVV kan op een professionele manier omgaan met de emoties die hieruit voorkomen en je doorverwijzen naar een oncopsycholoog.
